Στα Άγραφα πιστοποίησαν το Τσαλαφούτι, στα Τζουμέρκα ακόμα υπόσχονται;

Κι όπως ανάρτησα στο fb για χάριν αστεϊσμού
"Τι crunchy muesli και παπαριές,....φάε Τσαλαφούτι παπάρα να στανιάρεις" 

Στασινού Έλια fb Elia Stasinou email: eliastasinou@hotmail.gr
Σελίδα Αθαμανικά όρη Τζουμέρκα Άρτας
Υποψήφια Περιφερειακή Σύμβουλος με τον Γιώργο Ζάψα
Κοινό των Ηπειρωτών στην ΠΕ Άρτας

Στη 2η συνάντηση μετακινούμενων κτηνοτρόφων στα Θεοδώριανα ο Περιφερειάρχης Ηπείρου κος Α. Καχριμάνης υποσχέθηκε στον Σύλλογο κτηνοτρόφων Θεοδωριάνων την πιστοποίηση του παραδοσιακού γαλακτοκομικού προϊόντος των Τζουμέρκων που ονομάζεται Τσαλαφούτι. 

Με μια ματιά στο διαδίκτυο όμως, θα διαπιστώσει κανείς ότι οι περιοχές δίπλα από τα Τζουμέρκα, έχουν από χρόνια προχωρήσει στην παραγωγή, τυποποίηση και εμπορία για το δικό τους τσαλαφούτι. Περιοχές όπως π.χ. η Αιτωλοακαρνανία, η Ευρυτανία, η Καρδίτσα (Αργιθέα και γενικά η περιοχή των Αγράφων), έχουν καταφέρει και να έχουν τοποθετήσει στα σούπερ μάρκετ, τον κόπο τους και το παραδοσιακό προϊόν τους.

Το τυρί αυτό μελετήθηκε για πρώτη φορά από τον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ. Συγκεκριμένα στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας Αγροτικών Προϊόντων και στο τμήμα Γάλακτος υλοποιούνται δύο ερευνητικά έργα που το μελετούν, με επιστημονική υπεύθυνη τη Δρ. Ελένη Χ. Παππά. Η  μελέτη του τυριού τσαλαφούτι,  έχει βαλθεί να επαναφέρει στο προσκήνιο και να αντιμετωπίσει με την προσοχή και το σεβασμό που τους αξίζουν ορισμένα από τα ‘διαμάντια’ της ελληνικής τυροκομίας. Το τσαλαφούτι είναι ένα λευκό, αλειφώδες τυρί με χαμηλά λιπαρά, απαλή-κρεμώδη υφή, ήπιο άρωμα και ελαφρώς όξινη, πικάντικη και ευχάριστα αλμυρή γεύση. Μοιάζει με το Κατίκι Δομοκού, το γαλοτύρι, το πηχτόγαλο Χανίων, το Ξίγαλο Σητείας και το ανεβατό. Το τσαλαφούτι διατηρείται στο ψυγείο και τρώγεται σκέτο, πάνω σε ψωμί ή σε παξιμάδι ως ορεκτικό ή συνοδευτικό όλων των φαγητών. Παράγεται σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και κυρίως στην Αιτωλοακαρνανία, στην Ευρυτανία και στις όμορες περιοχές της Ηπείρου (ορεινή Άρτα- Τζουμέρκα).

Παρασκευάζεται παραδοσιακά στο τέλος της γαλακτικής περιόδου, γιατί τότε το γάλα έχει διαφορετική σύσταση, είναι ’πιο παχύ’, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι κτηνοτρόφοι- τυροκόμοι. Το πρώτο με τίτλο «Μελέτη του παραδοσιακού τυριού Τσαλαφούτι Τζουμέρκων» χρηματοδοτείται από την περιφέρεια Ηπείρου, ενώ το δεύτερο με τίτλο: «Μελέτη του παραδοσιακού τυριού Τσαλαφούτι Ευρυτανίας» χρηματοδοτείται από την περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.

Τα πρώτα αποτελέσματα έδειξαν ότι η σύσταση του τυριού τσαλαφούτι που παρασκευάστηκε στα Θεοδώριανα ήταν υγρασία 78,5%, λίπος 10,3%, αλάτι 0,34%, ενώ το τσαλαφούτι στο Καρπενήσι είχε τιμές 68%, 14,9% και 1,54% αντίστοιχα.

Συμπερασματικά, λοιπόν, το τσαλαφούτι είναι ένα υψηλής ποιότητας παραδοσιακό τυρί που παρόλο που δεν τυροκομείται σε μεγάλες ποσότητες, είναι δυνατόν να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης των ορεινών περιοχών που παράγεται. Αποτελεί παράδοση και πολιτιστική κληρονομιά που δεν πρέπει να αγνοηθεί αλλά να προστατευθεί και να αναδειχθεί.

*  Η  Δρ. Ελένη Χ. Παππά είναι γεωπόνος, απόφοιτη του τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων του ΓΠΑ, από το οποίο έλαβε και το διδακτορικό της δίπλωμα στη γαλακτοκομία-τυροκομία. Από το 2003 εργάζεται στον ΕΛΓΟ-Δήμητρα, ΙΤΑΠ-Τμήμα Γάλακτος (πρώην Ινστιτούτο Γάλακτος Ιωαννίνων) ως ειδικό επιστημονικό προσωπικό και από το 2016 ως εντεταλμένη ερευνήτρια.

Ποιος είναι ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ 

   

Κύριο αντικείμενο του ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ είναι η ανάπτυξη ή/και υποστήριξη δράσεων που αποσκοπούν στον εκσυγχρονισμό και την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα της χώρας, τη βελτίωση των παραγωγικών διαδικασιών, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, την πιστοποίηση των ποιοτικών αγροτικών προϊόντων & τροφίμων, την καθιέρωση και πιστοποίηση ορθών γεωργικών πρακτικών και τους ελέγχους στην αλυσίδα παραγωγής-διακίνησης του γάλακτος και κρέατος στη χώρα.

Οι επιμέρους τομείς που δραστηριοποιείται ο ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ είναι:

η προώθηση της καινοτομίας, η διενέργεια έρευνας, η διάχυση των γνώσεων, της τεχνολογίας και των συμβουλευτικών υπηρεσιών σε όλους τους τομείς της αγροδιατροφικής αλυσίδας, η παροχή αγροτικής επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, η προστασία της προέλευσης και ταυτότητας, οι έλεγχοι της νόμιμης χρήσης όρων, συμβόλων και ενδείξεων στα αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα με σκοπό τη διασφάλιση της ποιότητάς τους, η εφαρμογή των ορθών πρακτικών στη γεωργία, και  ο ενδελεχής έλεγχος του κυκλώματος προέλευση, παραγωγή, ποιότητα και διακίνηση για το γάλα και το κρέας στη χώρα.

Παράλληλα, βασική αποστολή του Οργανισμού είναι η επιστημονική και τεχνική υποστήριξη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων στον σχεδιασμό και την υποστήριξη της εφαρμογής της πολιτικής του στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής και της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής, καθώς και στη διαμόρφωση θέσεων στα θέματα που εξετάζονται στο Συμβούλιο και στα λοιπά αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δείτε πως φτιάχνεται το φημισμένο Τσαλαφούτι  στο άρθρο της Δρ Ελένη Παππά στο περιοδικό dairy news  Κείμενο & φωτογραφίες: Δρ. Ελένη Χ. Παππά.